Het Oesterboek – De wereld is mijn oester

Nieuw! Het Oesterboek bij uitgeverij Lannoo

De wereld is mijn oester

De beroemde uitspraak van Shakespeare ‘De wereld is mijn oester’, wil zeggen: de wereld ligt aan mijn voeten. De oester is notoir moeilijk te openen, – het vergt enig geweld -, maar als het lukt dan heb je ook wat. En als het lot je echt goed gezind is vind je een kostbare parel. Dit idee heeft ook de naam van de Londense OV-chipkaart opgeleverd: the oyster card. 

Oesters verrassen ons. Ze bevorderen welzijn, ze zijn gezond, ze bevatten essentiële voedingsstoffen en het is een feest om ze te serveren. De smaak, de geur, de uitstraling brengen liefhebbers in vervoering. Van buiten hard en grillig, van binnen glad en zijdezacht. In de film ‘The taste of desire’ zegt chefkok Olivier Roellinger ‘Ik ben op zoek naar de oorspronkelijke smaak. Van de eerste, oersmaak van het leven naar de smaak van de oester is maar een kleine stap.’ 

De oester is een van ouds bekende lekkernij. Al bij de oude Grieken en Romeinen waren oesters populair. Het was de smaak, de geneeskrachtige werking en het waren ook de lustopwekkende eigenschappen, die de Romeinen ertoe aanzette grote aantallen te consumeren. Iedereen heeft er wel een beeld bij: een oester-slurper die het zilte diertje rauw consumeert of ‘het oester-eetstertje’ dat de museumbezoeker verleidelijk aankijkt vanaf een schilderij van Vermeer.

Maar er is meer: oesters houden het zeewater schoon, een oesterbank is leefgebied voor veel andere soorten, vogels eten ervan. De kwekerij is duurzaam want oesters halen zelf hun voedsel uit het water en ze leggen koolstof en stikstof vast. De schelpen blijven heel lang intact. Het is een goede ondergrond voor nieuwe oesters. Al gaan de oude oesters dood, de bank leeft voort. Tegenwoordig worden er ook oesterbanken aangelegd om de kustverdediging te bevorderen en om de natuur te herstellen.

Van oesterschelpen worden ook sieraden gemaakt, wie geluk heeft vindt er de prachtigste parels in, ze dienen praktische doelen als isolatie, decoratie en ze hadden, en hebben soms nog steeds, rituele functies. 

Oesters zijn 250 miljoen jaar geleden ontstaan, en ze zijn er nog altijd. Hun vorm is zo goed dat ze alle veranderingen hebben kunnen doorstaan. In de prehistorie waren ze een belangrijke voedselbron van onze verre voorouders. De vetzuren in de oesters bleken onmisbaar voor de ontwikkeling van de hersenen. Het eten van oesters heeft de menselijke evolutie geholpen.

In dit boek komen al deze aspecten aan de orde. Als een oyster card brengt het je naar vele plekken in heden en verleden, soms naar verrassende uithoeken; de magie van de oester.